فوت و فنهای نقاشی دیوار

اگر شما از جمله افرادی هستید که علاقه دارند به طور مستقیم در بخشی از امور مربوط به تزئین و چیدمان منزل شرکت کنند، بد نیست کار را از نقاشی دیوارها یا هر سطح قابل رنگ شدن دیگر شروع کنید.

حسن این کار در این است که رنگ نه تنها می‌تواند با هزینه کمترجلوه بسیاری به مبلمان قدیمی ببخشد، بلکه می‌توانید اگر کار برایتان مشکل بود، در جایی خراب شد یا به هر دلیل دیگر از ادامه آن دست کشیده یا از درست انجام دادن کار ناتوان شدید، از نقاشان حرفه ای کمک بگیرید و خیالتان راحت باشد که هزینه آن- یا ضرر دوباره کاری- به اندازه امور دیگر دکوراسیون بالا نخواهد بود. فقط فراموش نکنید که رنگ خوب و یکنواخت مخلوط شده باشد، غلظت آن کافی بوده و در هر مرتبه رنگ آمیزی، جهت حرکت قلم مو یا غلتک باید یکسان باشد نه اینکه یک قلم از بالا به پایین و قلم بعدی از چپ به راست حرکت کند. برای پوشش بهتر، یک دست رنگ از یک جهت و دست بعدی عمود بر آن اجرا میشود.
● نقاشی کابینت، سقف و آجر
به گفته متخصصین نقاشی و دکوراسیون منزل، هر سطحی قابل رنگ شدن است، اما، نکته بسیار مهم این است که برای این کار باید با صبر و حوصله سطح مورد نظر را برای رنگ آمیزی آماده کرد. در اینجا دو نقاش و دکوراتور با تجربه به نامهای دانیل هیرش (Danielle Hirsch) و برایان سانتوس (Brian Santos) تجربیات خود را در اختیار ما گذاشته اند:
● سقف
بهترین کار این است که کار نقاشی سقف را قبل از رنگ آمیزی دیوارها انجام دهید. سانتوس برای این کار به جای قلم مو از غلتک رنگ با دسته قابل تنظیم استفاده میکند (که اکنون در فروشگاههای رنگ و ابزار ایران نیز موجود است) و دو دست رنگ به سقف میزند که دست اول در جهت تابش نور منبع اصلی نور اتاق –مانند پنجره- و دست دوم عمود بر جهت این نور است (با قلم مو نیز جهت رنگ آمیزی باید به همین صورت باشد). عده ای از تولید کنندگان رنگ، رنگ سفید را با ترکیبی تولید می‌کنند که هنگام نقاشی صورتی یا آبی است اما پس از خشک شدن سفید میشود. این رنگها به خصوص برای نقاشان تازه کار بسیار کارآمد هستند زیرا به آنها کمک میکنند تا در زمان نقاشی یک سطح سفید، کاملا از پوشیده شدن تمام سطح از رنگ مطمئن شوند.
به گفته سانتوس اگر سقف منزل شما دارای بافت است، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد رنگ بیشتری نیاز خواهید داشت. او پیشنهاد می‌کند که برای چنین سقفی از غلتک ابری استفاده کنید تا پوشش یکنواخت تری داشته باشید. “به این ترتیب شما با صرف انرژی کمتر، رنگ بیشتری به سطح مورد نظر خواهید زد.”
● دربها
هرچند بیشتر معمول است که قبل از رنگ آمیزی یک درب، آن را از چهارچوب خارج کنند، اما به گفته سانتوس می‌توان آن را در جای خود هم رنگ کرد. به این ترتیب شما می‌توانید تمام اطراف آن را یکباره رنگ کنید و نیازی به نصب مجدد آن هم نخواهد بود. اما قبل از شروع کار باید دستگیره ها و قسمتهای فلزی دیگر مانند ذره بین، جای کلید و.. را از درب جدا کنید و لولاها را با یک ماده مناسب مانند دو-سه لایه چسب میسکیت (چسبی با پایه آمونیاک که با قلم موی نقاشی روی محل مورد نظر مالیده شده، پس از خشک شدن حالت لاستیکی پیدا کرده و می‌توان آنرا پس از اتمام کار به راحتی از محل جدا نمود) بپوشانید. سپس از یک بتونه و آستری با پایه روغنی استفاده کنید تا رویه اولیه درب را کاملا بپوشاند، سپس حداقل دو دست رنگ براق یا نیمه براق به درب بزنید.
● کابینت
به گفته هیرش هنگام رنگامیزی کابینت “مقدمات کار، بیش از هر چیز اهمیت دارد”. ابتدا دربها و کشوها و و ابزار یراقهای دیگر داخل کابینت مانند سبدهای سیمی را بیرون بیاورید و سطح مورد نظر را به خوبی تمیز کنید. نوع رنگ آستری که به کار میبرید، به این بستگی دارد که جنس کابینت شما از چوب باشد یا لمینت.
اگر کابینتها قبلا رنگ شده باشند باید ببینید که این رنگ چه بوده است. اهمیت این نکته در این است که اگر رنگ نهایی قبلی دارای پایه روغنی بوده، اکنون برای بتونه کاری و آستری آن هم باید رنگ روغنی به کار ببرید.
پس از زدن رنگ آستری مناسب، دو یا سه دست از رنگ مورد نظر خود را به سطوح بزنید تا مطمئن شوید که رنگ کابینتها در مقابل استفاده هر روزه دوام خواهد یافت. طبعا هرچه تعداد لایه های رنگ بیشتر باشد، دوام آن هم بیشتر خواهد شد. به گفته هیرش ” یک لایه رنگ پس از خشک شدن تنها به ضخامت یک دستمال کاغذی خواهد بود”. سانتوس پیشنهاد می‌کند که برای نتیجه بهتر، رنگ را با غلتک ابری به کابینت بزنید، سپس با یک قلم مو رنگ را پخش کرده و لایه ای یکنواخت ایجاد کنید.
مواد افزودنی دکوراتیو که به تازگی به رنگها اضافه می‌شوند نیز می‌توانند امکانات جالبی برای شما ایجاد کنند. برای مثال افزودن ماده ای که موجب ترک خوردن رنگ میشود به رنگ قرمز و زدن لایه نهایی قرمز بر روی رنگ پایه خاکستری، جلوه زیبایی ایجاد می‌کند زیرا ترکهای ایجاد شده در رنگ قرمز موجب میشوند تا رنگ خاکستری زیری نمایان شده و کابینتهای قدیمی جلوه تازه ای پیدا کنند.
● دیواره آجری دور شومینه
ابتدا باید آجرها را کاملا تمیز کنید. برای این کار از یک برس سیمی و یک ماده شوینده بدون کف دارای تری سودیوم فسفات (TSP) استفاده کنید تا دوده ها و تیرگیها به خوبی پاک شوند. سانتوس توصیه می‌کند که پس از این تمیزکاری کامل، دست نگه دارید و شومینه را یک مرتبه دیگر از نظر بگذرانید. شاید تنها چیزی که برای زیبا شدن نیاز داشته، تمیز شدن بوده است و شما دیگر تمایلی به رنگ کردن آن نداشته باشید.
در غیر این صورت، پس از اینکه آجرها تمیز و خشک شدند، یک دست رنگ آستری به آنها بزنید. هیرش رنگ آستری با مواد پوشاننده لکه را توصیه می‌کند تا هر لکه دوده را نیز بپوشاند. هنگام انتخاب رنگ توجه کنید که هر چقدر براقی رنگ بیشتر باشد، بیشتر در مقابل دوده مقاومت می‌کند. سانتوس رنگهای پر جلا یا نیمه براق را توصیه میکند. برای رنگامیزی قطعات فلزی میتوانید از رنگهای مقاوم در برایبر حرارت نیز استفاده کنید. امافراموش نکنید که به هیچ وجه داخل شومینه را رنگ نکنید.
یتواند با هزینه کمترجلوه بسیاری به مبلمان قدیمی ببخشد، بلکه می‌توانید اگر کار برایتان مشکل بود، در جایی خراب شد یا به هر دلیل دیگر از ادامه آن دست کشیده یا از درست انجام دادن کار ناتوان شدید، از نقاشان حرفه ای کمک بگیرید و خیالتان راحت باشد که هزینه آن یا ضرر دوباره کاری به اندازه امور دیگر دکوراسیون بالا نخواهد بود. فقط فراموش نکنید که رنگ خوب و یکنواخت مخلوط شده باشد، غلظت آن کافی بوده و در هر مرتبه رنگ آمیزی، جهت حرکت قلم مو یا غلتک باید یکسان باشد نه اینکه یک قلم از بالا به پایین و قلم بعدی از چپ به راست حرکت کند. برای پوشش بهتر، یک دست رنگ از یک جهت و دست بعدی عمود بر آن اجرا میشود.
● مبلمان
برای اثاثیه چوبی پرداخت شده، از یک بتونه و آستری با پایه روغنی استفاده کنید. برای رنگ اصلی، رنگهای روغنی روکش مقاومتری خواهند بود و به گفته هیرش (Hirsch) “اگر این سطح جایی است که شما کیف و کلیدتان را بر روی آن پرتاب میکنید، حتما از رنگ روغنی استفاده کنید.” اگر میخواهید بافت چوب از نظر پنهان نشود، تنها از رنگهای شفاف براق یا مات استفاده کنید.
اگر قصد دارید وسیله ای- مانند صندلیهای حصیری- را فوری و در کوتاه ترین زمان رنگ کرده یا جلا دهید، از رنگهای اسپری استفاده کنید. برای مبلمان و وسایل پلاستیکی، رنگهای اسپری مخصوص پلاستیک بکار ببرید و برای لوازم و اشیاء فلزی، حتما از اسپری حاوی مواد ضد زنگ استفاده کنید.
● کفپوش، گچ بری و دیوار
▪ گچ بری
قبل از اینکه دست به کار نقاشی قرنیزها و لبه های تزئینی بالای دیوار بزنید، ابتدا تمام ریختگیها، شکافها و فواصل بین این قسمت و دیوار را با بتونه پر کنید. قبل از رنگ کردن دیوار ابتدا این حاشیه ها را رنگ کنید. اگر ابتدا دیوارها را رنگ کرده اید، برای جلوگیری از شره کردن رنگ لبه های تزئینی بین دیوار و سقف یا قرنیزها، رنگ دیوار را در قسمت مماس با این لبه ها با چسب نواری مخصوص بپوشانید.
قلم موی ۷ سانتی با لبه زاویه دار بهترین انتخاب برای رنگ کردن پنجره و لبه های ظریف است. هیرش توصیه میکند که برای رنگ کردن قرنیز از غلتک رنگ ۱۰ سانتیمتری استفاده کنید و سپس لبه ها و شیارهای آنرا با قلم مو رنگ کنید. بخشهای افقی قرنیز را با ضربه های افقی قلم مو و بخشهای عمودی را با ضربه های عمودی رنگ کنید و هر قسمت از گچ بریها و قرنیز را از پایین به بالا نقاشی نمایید.
▪ کف
برای رنگ کردن کف چوبی، باید سطح مورد نظر را کاملا تمیز نموده و سمباده بکشید و تمام ترکها را با بتونه چوب پر کنید.سپس یک آستری روغنی به آن بزنید. پس از خشک شدن آستر میتوانید رنگ اصلی را نیز روغنی یا پلاستیک انتخاب کنید. برای محلهای پر رفت و آمد، رنگهای اپوکسی و پلیمری انتخاب مناسبی هستند. ورنی مخصوص کف نیز میتواند بر دوام رنگ بیافزاید. اگر ورنی با پایه آب انتخاب کنید بهتر است زیرا ورنیهای روغنی به مرور زمان زرد رنگ میشوند.
برای پوشش دادن سطوح بزرگی از کف، از غلتکهایی با دسته بلند استفاده کنید. البته برای سطوح کوچک، میتوانید از قلم مو نیز استفاده کنید.
نکته بسیار مهم این است که هنگام نقاشی کف، حتما کار را از جایی آغاز و به جایی تمام کنید که راه خروجتان از اتاق مسدود نشده باشد، از یک کنج شروع کنید و به سمت درب خروج حرکت کنید تا برای خارج شدن روی رنگ راه نروید!
برای رنگ کردن کف بتنی، شما به یک آستری هیدرودینامیک نیاز دارید. این پلیمر خاص پلاستیکی با آب موجود در بتن و آهک موجود در سیمان پورتلند واکنش نشان داده و سطح آن را مسدود میکند تا رطوبت از رنگ دور بماند. پس از این آستر، میتوانید از رنگ مخصوص کف استفاده کنید.
رنگ کردن کفپوشهای وینیل چندان دوام ندارد و توصیه نمیشود. مگر اینکه بخواهید برای مناسبتی خاص، تنها چند روزی از آن استفاده کنید. 
▪ دیوارها
قبل از نقاشی دیوار، سطح آن را با محلول تری سدیوم فسفات TSP بشویید و ترکها و سوراخهای آنرا با بتونه بگیرید. اگر محل مورد نظر شما نوساز است و دیوارها تا کنون رنگ نشده اند، بهتر است قبل از نقاشی باید دیوارها را با روغن بزرک آغشته کنید. برای دیوارهای قدیمی و گچی یک آستری برای پوشاندن لکه های نم و اثر مداد رنگی و مانند آن لازم است. هرچند دیوارهای ساده و نسبتا تمیز با یک دست رنگ هم خوب به نظر میرسند، اما بر وسوسه تنبلی غلبه کنید و به جای اینکه یک دست رنگ غلیظ به دیوار بزنید، برای دو یا سه دست رنگ آماده شوید.
اگر دیوارها کاغذ دیواری دارند، قبل از نقاشی کاغذها را بکنید. اگر زمان کافی برای اینکار در اختیار ندارید یا کاغذها به سادگی کنده نمیشوند، یک دست آستر با رنگ روغنی به آنها بزنید. رنگ پلاستیک برای اینکار به هیچ وجه مناسب نیست زیرا آب موجود در آن کاغذها را نمناک کرده و موجب تشکیل حبابهای هوا در رنگ و برآمدگی لبه های کاغذ میشود.
● توصیه ها و نکات مفید
▪ روغن یا آب؟
برای امتحان کردن یک سطح رنگ شده، یک گلوله پنبه را در آمونیاک خیس کرده و آنرا با یک چسب زخم بندی روی دیوار بچسبانید. پس از حدود یک ساعت، چسب و پنبه را بردارید. اگر رنگ چروک خورده بود پلاستیک و در غیر این صورت روغنی است.
▪ تمیز کردن
برای اینکه قلم موهای خود را تمیز کنید، از محلول آب و نرم کننده پارچه استفاده کرده و قلم موها را در آن حرکت دهید.هر ۲/۱ پیمانه نرم کننده پارچه با حدود ۴ لیتر آب، محلول مناسبی تشکیل میدهند.
▪ بتونه
بتونه باید متناسب با رنگ مورد نظر تهیه شود. ساده ترین روش این است که پودر مل را با مقداری از رنگی که برای دیوار در نظر گرفته اید، مخلوط کنید. اگر از بتونه آماده استفاده میکنید، برای رنگ پلاستیک از بتونه روغن یا پلاستیک استفاده کنید اما برای رنگ روغن باید حتما از بتونه روغنی استفاده شود.
▪ قلم مو
جنس قلم مو بسیار اهمیت دارد. برای رنگ پلاستیک باید از قلم مویی با موی مصنوعی استفاده کنید و برای رنگ روغنی قلمی با موی طبیعی به کار ببرید.
▪ لک شدگی شیشه
هنگام رنگ کردن پنجره برای جلوگیری از رنگی شدن شیشه ها، به جای استفاده از نوار چسب کاغذی، میتوانید از برق لبهای جامد استفاده کنید و آن را به لبه های شیشه بمالید. پس از اینکه رنگ خشک شد، این نواحی به سادگی با نوک کاردک کنده میشوند. اگر اثری از برق لب بر روی شیشه باقی بماند میتوانید محل رزا با سشوار گرم کرده و موم را با دستمال خشکی پاک کنید.
● کجا را رنگ نکنیم 
متخصصین میگویند که زمان با ارزش خود را با رنگ کردن موارد زیر تلف نکنید:
▪ وان و دستشویی : 
رنگ کردن این سطوح به رنگهایی نیاز دارد که حاوی مواد سمی بوده و از آنجایی که کاری بسیار تخصصی نیز هست، بهتر است آن را به کاردان بسپارید.
▪ پیشخوان آشپزخانه: 
رنگهای موجود در بازار برای نقاشی روی پیشخوان مناسب نیستند و استانداردهای لازم برای سلامت و بهداشت مواد غذایی سازگاری ندارند. از طرفی این رنگها در مقابل حرارت، خراشیدگی و رطوبت مقاوم نیستند.
▪ کاشیهای سرامیک در محل مرطوب:
آب موجب از بین رفتن رنگ میشود. حتی اگر از آستر و بتونه هم استفاده کنید، ملاط سرامیک رنگ را از زیر نمناک کرده و تمام زحمت شما را به هدر میدهد.
نکته نهایی اینکه، قبل از شروع کار نقاشی، دستگیره های دربها را با کیسه پلاستیکی و کش بپیچید و کلید و پریزهای برق را با ورقه های نایلونی بپوشانید تنا هیچ لکه رنگی بر آنها نیافتد.